‘Content zijn is in vrede leven met jezelf, met het gewone leven’, benadrukt psychiater Dirk De Wachter als we hem ontmoeten in zijn praktijk in Antwerpen. ‘In het leven word je geconfronteerd met moeilijkheden en onvermijdelijk verdriet. Contentement haal je het best uit de kleine dingen, in plaats van het grote geluk te zoeken op wellnessweekend of tijdens een trip naar de Kaaimaneilanden. Dan liever een ochtendwandeling in het park.’ 

We zoeken steeds naar nog straffer, dat eindigt altijd in ontgoocheling.
Dirk De Wachter

‘Ik ben bang van onze leukigheidscultuur. Alles moet zo onhoudbaar fantastisch zijn dat het mensen ongelukkig maakt. We zoeken steeds naar nog straffer, dat eindigt altijd in ontgoocheling.’ 

‘Content zijn lijkt me een beter idee. Aanvaard wie je bent. Ikzelf ben geen goede voetballer, jammer, maar daarom ben ik nog niet jaloers op Vincent Kompany. We moeten die afgunstcultuur proberen te vermijden. Onze tekorten te kanaliseren in bewondering in plaats van ze te frustreren in afgunst.’

Welke rol spelen sociale media in die afgunstcultuur? 

Dirk De Wachter: ‘Jonge mensen delen enkel hun plezier. Hun Facebook en Instagram staan vol foto’s van feestjes en vakanties, om jaloers van te worden. Verdriet past daar niet in. Wie dat toch toont, wordt gedefriend. En gaat nadien misschien naar de psychiater.’ 

Dirk De Wachter

‘Er is een massale vraag naar psychotherapeuten, psychologen en psychiaters, vaak om te praten over de gewone moeilijkheden van het leven. Die zou je beter met elkaar delen. Ga eens met een goede vriendin een koffie drinken om te zagen over je lief.’ 

Hoe sterk hangen geluk en liefde of vriendschap aan elkaar vast? Moet je geluk kunnen delen om content te kunnen zijn? 

‘Liefde is het delen van de lastigheden. Je moet samen ongelukkig kunnen zijn. Content zijn is: na een werkdag waarop alles mis ging, je een belangrijk document vergeten bent op een trein die bovendien vertraging had, kunnen thuiskomen bij iemand die je een stoel aanbiedt en vraagt wat er scheelt.’

‘Het echte geluk is de ander gelukkig maken. Van zorgdragen voor een ander word je vanzelf content. Je krijgt daar heel wat van terug. Ik heb het niet enkel over de mensen met zorgberoepen. Iedereen kan zorgdragen voor iedereen. Liefst nog in de kleine dingen: je moet geen eerste minister zijn om iets te betekenen in dit bestaan.’

Kunnen we content zijn als we veel, misschien te veel, verwachtingen of ambities hebben? 

‘Ik heb niks tegen ambities. Maar je geluk mag je niet enkel daarvan laten afhangen. Dan is het gevaar groot dat het slecht afloopt.’

Jezelf aanvaarden is geen passieve houding
Dirk De Wachter

‘Ambitie mag geen levensdoel op zich worden. Zie ook dit als iets zorgends: de ambitie hebben iets te doen voor de ander, een steentje te verleggen in de wereld. Als anderen dan zeggen dat je dat goed gedaan hebt, ben je content.’ 

‘Content zijn, jezelf aanvaarden, is geen passieve houding. Je moet je niet neerleggen bij het lot, maar geëngageerd blijven: het verschil willen maken terwijl je je bewust bent van de wisselvalligheden van het bestaan.’ 

Als we eenmaal content zijn, hoe kunnen we daaraan vasthouden? 

‘Niet. Het is nooit gedaan. Content zijn is een continu proces. En de maatschappij maakt het ons moeilijk door noden te creëren. In de reclame, bijvoorbeeld. We moeten de nieuwste smartphone hebben of we zijn ongelukkig. Dat is onzin. We voelen ons kortstondig fantastisch en blijven achter met een kater.’ 

Ben je zelf content? 

‘Het zou schandalig zijn mocht ik zelf niet content zijn. Ik ben opgegroeid in een warm gezin, heb een vrouw en kinderen die me graag zien. Natuurlijk zijn er lastige momenten: ik mag dan het mooiste beroep hebben ter wereld, het is vaak zwaar en ik werk veel te hard. Maar: ça va.’

‘Geluk is chance. Je zult maar geboren worden in Eritrea. Ik ben hier geboren, ook al heb ik daar niet om gevraagd. Mijn ouders hebben goed voor mij gezorgd, ook zij kwamen vanzelf. Wie thuis misbruikt werd, die heeft pas ongeluk: die wordt door de maatschappij dubbel gestraft, scheef bekeken omwille van zijn depressie. Toon wat meer wilskracht, doe wat meer je best. Alsjeblieft, zeg.’ 

Chansaars zouden beter stilletjes hun geluk koesteren. Daar niet te veel te koop mee lopen op Facebook, maar content zijn. Dankbaar zijn en bescheiden blijven.’ 

Dirk De Wachter

Dirk De Wachter spreekt niet in clichés

  • Als we maar gezond zijn 
    ‘Mensen die ziek zijn of een beperking hebben, zijn niet per definitie minder gelukkig. Zij zijn zich juist veel bewuster van de broosheid van het bestaan.’ 
  • Geld maakt (niet) gelukkig 
    ‘Wie in een kartonnen doos aan een Brussels station moet slapen, is niet content. We hebben een minimum aan geld nodig. Ik heb niks tegen materiële dingen, maar: we meten ons geluk er te veel tegen af. Dan worden we afgunstig. Mijn buurman ging vier keer op reis, ik ‘maar’ twee keer. Van die ingesteldheid moeten we af.’ 
  • Geluk komt niet van buitenaf, maar van binnenuit 
    ‘De ware levenskunst is deugd hebben aan het geluk van een ander. De mens is nooit op zichzelf. Dat zou zelfgenoegzaam zijn: zichzelf bunkeren in de wereld. Het geluk bestaat er juist in om vensters te maken op de wereld.’