‘Helft van de mensen beseft niet dat ze migraine hebben’
Bijna iedereen heeft al eens hoofdpijn gehad. Maar een op de tien heeft last van migraineaanvallen. Wie vaak migraine heeft, kan soms dagen aan een stuk moeilijk functioneren. Neuroloog Koen Paemeleire (UZ Gent) legt uit wat migraine zo anders maakt dan gewone hoofdpijn.
Wat is het verschil tussen migraine en gewone hoofdpijn?
Koen Paemeleire: ‘Iedereen heeft wel eens last van hoofdpijn, bijvoorbeeld door een griepje of na een avondje stappen. Maar gewone hoofdpijn, dat bestaat niet. Migraine is een aandoening in de hersenen. Het is veel meer dan hoofdpijn alleen. De meest voorkomende vorm van hoofdpijn is spanningshoofdpijn. Het verschil met migraine is niet altijd makkelijk te onderscheiden. Migraine is hoofdpijn met kenmerken en spanningshoofdpijn is hoofdpijn zonder kenmerken. Ongeveer de helft van de migrainelijders weet niet eens dat ze er last van hebben.’
Een migraineaanval kan – zonder pijnmedicatie – vier uur tot drie dagen lang duren
Wat zijn dan die kenmerken van een migraineaanval?
‘Die verschillen van patiënt tot patiënt. Migraine is een spectrum. Een migraineaanval kan – zonder pijnmedicatie – vier uur tot drie dagen lang duren.’
‘Er zijn vier kenmerken bij de hoofdpijn: ze kan eenzijdig zijn, kloppend zijn, toenemen bij routineuze fysieke activiteit – zoals traplopen of bukken – en matig tot ernstig zijn. Twee begeleidende verschijnselen zijn overgevoeligheid aan licht en geluid en misselijkheid en/of braken. Om van migraine te spreken, moeten er aan twee van de vier kenmerken en een van de twee begeleidende verschijnselen voldaan zijn.’
‘In een kwart van de gevallen gaat migraine ook gepaard met zintuigelijke verschijnselen, zoals zwarte vlekken of lichtflitsen, tintelingen in de hand of spraakstoornissen. Dan spreekt men van migraine met aura. Bespreek je symptomen met je huisarts, hij kan de juiste diagnose stellen.’
Wat kan migraine veroorzaken?
‘De oorzaak van migraine is erfelijk bepaald, maar aanvallen worden uitgelokt in interactie met de omgeving. De genetica is bij wijze van spreken het pistool, maar uitlokkers in de omgeving halen de trekker over. Die triggers zijn individueel bepaald. Vaak gaat het om stress, slaaptekort, een maaltijd overslaan. Bij vrouwen kunnen hormonale veranderingen tijdens de menstruele cyclus een rol spelen.’
Wat kun je doen om een aanval te vermijden?
‘Migraine kun je niet genezen, maar je kunt wel de triggers proberen in te perken. Ik vergelijk het met autorijden. Als je veel gas geeft, loopt je tank sneller leeg. Maar je zit zelf achter het stuur, dus je bepaalt voor een deel hoe je omgaat met je tank. Als je regelmatig eet, weinig stress hebt, alcohol en tabak mijdt, voldoende gehydrateerd blijft en niet te veel cafeïne inneemt, doe je dus aan triggermanagement.’
‘Triggermanagement helpt evenwel niet altijd. Migraineaanvallen gebeuren ook spontaan, soms kan je tank zomaar leeglopen. Voel je dus niet schuldig als je een aanval krijgt – of laat je geen schuldgevoel aanpraten – want soms valt er gewoonweg niks aan te doen.’
Migraine kun je niet genezen, maar je kunt wel de triggers proberen in te perken
Wat kun je doen als je denkt dat je hoofdpijn migraine is?
‘Je huisarts is je eerste aanspreekpunt. Hij kan de diagnose stellen, medicatie voorschrijven en indien nodig doorverwijzen naar een neuroloog. Daarnaast kun je voor jezelf en voor je huisarts een hoofdpijndagboek bijhouden. Door goed bij te houden wanneer je hoofdpijn voorkomt, hoe zwaar die is en of je een pijnstiller nodig had, krijg je een beter zicht op je migraine patroon.’